يكي از بدترين عوارض بيماري قند (ديابت)، عوارض مربوط به «پا» است. بله «پا»! همين پايي كه رويش ايستاده‌ايد و «حكيم» را مي‌خوانيد! اگر شما يا هر يك از اعضاي خانواده‌تان مبتلا به ديابت است، بايد احتياط‌هاي لازم را در مورد پا به جا آوريد. شايد بهتر است بدانيد ـ و بترسيد! ـ كه پس از تصادفات، ديابت مهمترين عامل قطع پا در جهان است!
ديابت به پا چه ربطي دارد؟ ربط دارد، خوب هم ربط دارد! يكي از عوارض مهم ديابت، از بين رفتن حس لامسه است (كه پزشكان به آن نروپاتي مي‌گويند). اختلال در حس لامسه بخصوص در پا ـ و البته مشكلات ديگري كه به سبب ديابت به وجود مي‌آيد ـ باعث مي‌شود كه فرد ديابتي متوجه آسيب و زخم در پاي خود نشود و به همين ترتيب زخم بدتر و بدتر مي‌شود تا جايي كه ديگر قابل درمان نيست و در مراحل پيشرفته‌ي زخم، پزشكان مجبور مي‌شوند براي حفظ جان بيمار، پاي وي را قطع كنند! ناراحت شديد؟ ناراحت نشويد! امروز 5 نكته‌ي حياتي را ياد خواهيد گرفت كه عمل به آنها در هر فرد ديابتي، از به وجود آمدن «پاي ديابتي» جلوگيري مي‌كند.
1- كفش!
استفاده از كفش مناسب مهمترين كار است. كفش مناسب بايد اندازه‌ي پا باشد، رويه‌ي نرم و ترجيحاً چرمي داشته باشد، و چند سانتي‌متر از كف زمين بلندتر باشد تا از ضربه‌ي مستقيم به پا جلوگيري كند. پوشيدن دمپايي و كفش‌هاي نوك تيز با پاشنه‌ي بلند مناسب نيست. هر بار قبل از به پا كردن كفش و هر دفعه پس از در آوردن آنها، بايد داخل كفش را چك كرد تا چيزي مانند سنگ ريزه يا حتي ميخ خود كفش داخل آن نباشد.
2- نگاهم كن...
كمي عاشقانه به نظر مي‌رسد ولي بايد پاهاي خود را مهربانانه نگاه كنيد. زخم‌ها و آسيب‌ها در افراد ديابتي ممكن است بدون درد باشند و فقط با نگاه كردن مشخص شوند. اگر فرد ديابتي در خانواده‌ي شما پير هستند، شما هر شب پاي ايشان را كنترل كنيد و به همه‌ي جوانب آن دقت نماييد. هر زخم، خراش، تاول، و بريدگي يك زنگ خطر است و بايد آن را تحت نظر گرفت.
3- دنگ دنگ، زنگ ورزش...
كي گفته افراد ديابتي از ترس پا نبايد ورزش كنند؟ ورزش براي افراد ديابتي حكم نوشدارو براي سهراب را دارد! اما واضح است افراد ديابتي كه در معرض مشكلات «پاي ديابتي» قرار دارند، نبايد هر ورزشي را انجام دهند. ورزش‌هاي مناسب در اين بيماران شنا، دوچرخه‌سواري، پاروزني و كلاً ورزش‌هاي بالاتنه است. فوتبال چي؟! فوتبال هم خوب است ولي فقط تماشا كردنش!!
4- همون كه همه مي‌دونيم...
سيگار! افراد ديابتي به هيچ وجه نبايد سيگار بكشند. سيگار با اختلال در رگ‌هاي پا، جلوي خونرساني كامل به پا و زخم‌ها را مي‌گيرد و به اين ترتيب نمي‌گذارد زخم‌ها خوب شوند. به هر جهت بهتر است بين سيگار و «پا»ي عزيز(!)، جناب «پا» را انتخاب كنيد...
5- پر قو!
پاي افراد ديابتي خيلي ناز نازي است و بايد لاي پر قو نگهداري شود! بايد روزانه پاها را شست و با كمك پارچه‌اي نرم خشك كرد. مي‌توان از روغن يا كرم‌هاي نرم كننده براي پوست خشك استفاده كرد (ولي نبايد اين مواد را به لاي انگشتان ماليد). بايد جوراب‌هاي نخي پوشيد و مرتب آنها را تعويض كرد. در مورد كفش مناسب كه صحبت كرديم. ناخن‌ها را بايد به طور مستقيم (و نه هلالي) گرفت و قند خون را در حد مطلوب كنترل كرد، و در صورت ديدن هر گونه ضايعه در پاي خود به پزشك مراجعه نمود.
مطالب درج شده در اين مقاله از نوشته‌هاي دكتر باقر لاريجاني اخذ شده است.
No comments:
Post a Comment